Tuesday, December 25, 2012

ការណែនាំ​អំពី​ជំងឺ​ផ្សិត​ក្នុង​សួត

អាស្ពឺជីឡូស៊ីស(aspergillosis)​គឺ​ជា​ឈ្មោះ​ជំងឺ​ឆ្លង​មួយ​ប្រភេទ​ដែល​ បណ្តាល​មក​ពី​ផ្សិត​ហៅ​ថា​អាស្ពឺជីលីស(Aspergillus)។ ជា​ធម្មតា​វា​ប៉ះពាល់​ទៅ​ដល់​សូត​ ប៉ុន្តែ​រាល​ដាល​កន្លែង​ជា​ណា​មួយ​ក្នុង​រាង្គ​កាយ​។
​អាស្ពឺជីឡូស៊ីស(aspergillosis)​អាច​គំរាម​កំហែង​ដល់​ជីវិត​មនុស្ស។
អាស្ពឺជីឡូស៊ីស(aspergillosis)​ជា​ធម្មតា​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​មនុស្ស​ដែល​សុខ ​ភាព​អ្នក​មាន​ជំងឺ។ អ្នក​ដែល​មាន​សុខ​ភាព​ល្អ​ភាគ​ច្រើន​ភាព​ស៊ាំ​ពី​ធម្មជាតិ​ដើម្បី​ការ​ពារ​ កើត​រោគ​ផ្សិត។ បើ​សិន​ជា​មាន​នរណា​ម្នាក់​ដែល​សួត​ត្រូវ​បាន​បំផ្លាញ​ឬ​មាន​ប្រព័ន្ឋ​ភាព​ ស៊ាំ​ដង្ហើម​ខ្សោយ​ក្នុង​ការ​ឆ្លង​រោគ​ផ្សិត។
អាការៈ​នៃ​អ្នក​ដែល​មាន​ជំងឺ​សួត​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​ដក​ដង្ហើម​តឹង​រហូត​ដល់​ ក្អក​ចេញ​ឈាម​ អាស្រ័យ​លើ​ប្រភេទ​អាស្ពឺជីឡូស៊ីស(aspergillosis)​និង​កន្លែង​ដែល​ឆ្លង​នៅ​ ក្នុង​ខ្លួន​របស់​អ្នក។
បើ​សិន​ជា​អ្នក​មាន​ជំងឺ​អាស្ពឺជីឡូស៊ីស(aspergillosis)​ អ្នក​គួរ​ជៀស​វាង​នៅ​កន្លែង​ដែល​ផ្សិត​អាស្ពឺជីលីស(Aspergillus)​នៅ​ ដូច​ជា​វាល​ភក់ ពំនូក​សំរាម​និង​បង្គោល​សរស​ដែល​ពុល​ផុយ​ទុក​ចោល។
អ្នក​អាច​ត្រូវ​គេ​ណែនាំ​ឲ្យ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​បន្ថែម ដូច​ជា​ពាក់​មាស​មុខ​និង​លេប​ថ្នាំ ​antifungal​ បើ​សិន​ជា​អ្នក​មាន​ប្រព័ន្ឋ​ភាព​ស៊ាំ​ខ្សោយ។ នេះ​អាច​ជា​ករណី​មួយ​បើ​សិន​ជា​អ្នក​កំពុង​ព្យាបាល​ដោយ​ប្រើ​វិធី​ព្យាបាល​ រោគ​ដោយ​ប្រើ​គីមី អ្នក​ទើប​តែ​បាន​ដូរ​សរីរាង្គ​ណា​មួយ​ឬ​អ្នក​កំពុង​លេប​ថ្នាំ​ corticosteroid​ច្រើន​។
តើ​ខ្ញុំ​គួរ​ទាក់​ទង​ជា​មួយ​ពេទ្យ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​ខ្ញុំ​នៅ​ពេល​ណា?
ទាក់​ទង​ជា​មួយ​ពេទ្យ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​អ្នក​ឬ​ក្រុម​អ្នក​ផ្តូរ​ សរីរាង្គ​បើ​សិន​ជា​អ្នក​មាន​អាការៈ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​អ្នក​ឆ្លង​ ដូច​ជា​គ្រុន​ក្តៅ​ឬ​ការ​ក្អក​ និងៈ
អ្នក​លេប​ថ្នាំ​ដើម្បី​ទប់​នឹង​ប្រពន្ឋ័​ភាពស៊ាំ​បន្ទាប់​ពី​ដូរ​សរីរាង្គ​មួយ​ឬ​ឆ្អឹង​។
អ្នក​មាន​លក្ខខ័ណ្ខ​ជំងឺ​ដែល​ដឹង​ពី​ប្រព័ន្ឋ​ភាព​ស៊ាំ​ខ្សោយ ដូច​ជា​ជំងឺ​មហារីក។
ប្រភេទ​ជំងឺ​អាស្ពឺជីឡូស៊ីស(aspergillosis)
មាន​ប្រភេទ​ជំងឺ​អាស្ពឺជីឡូស៊ីស(aspergillosis)​សំខាន់​បួន៖
ប្រតិកម្ម​ជា​មួយ​ផ្សិត​bronchopulmonary aspergillosis
​ផ្សិត​អាស្ពឺជីឡូម៉ា​(Aspergilloma)
ដំប៉ៅ​រ៉ាំរ៉ៃ​នៃ​ផ្សិត​អាស្ពឺជីឡូស៊ីស(aspergillosis)
រោគ​ផ្សិត​អាស្ពឺជីឡូស៊ីស(aspergillosis)​ក្នុង​សួត​
ពួក​វា​ត្រូវ​បាន​គេ​សង្ខេប​ដូច​ខាង​ក្រោម។
Allergic bronchopulmonary aspergillosis (ABPA)
Allergic bronchopulmonary aspergillosis (ABPA) ​បណ្តាល​មក​ពី​ការ​ប្រតិកម្ម​ចំពោះ​ស្បរ​ផ្សិត​។ វា​ជា​ជំងឺ​ផ្សិត​អាស្ពឺជីឡូស៊ីស(aspergillosis)​ដែល​មិន​សូវ​សាហាវ។
ABPA ជា​ធម្មតា​ប៉ះពាល់​ចំពោះ​មនុស្ស​ដែល​មាន​ជំងឺ​ហឺត​ឬ​សាច់​ដុំ​ក្នុង​ ប្រមាត់។ វា​ត្រូវ​បាន​គេ​ប៉ាន់​ស្មាន​ថា​ប៉ះពាល់​០.២៥​ទៅ​០.៨%​នៃ​អ្នក​ដែល​មាន​ រោគហឺត​ និង​៧%​នៃ​អ្នក​ដែល​មាន​សាច់​ដុំ​ក្នុង​ប្រមាត់។
ការ​ប៉ះពាល់​របស់​ ABPA ​ត្រូវ​បាន​គេ​ប៉ាន់​ស្មាន​ថា​មាន​៧​ទៅ​១០%​នៃ​អ្នក​ដែល​មាន​រោគ​ហឺត​ធ្ងន់​ ធ្ងរ​ដែល​អាច​ត្រូវ​បាន​គេ​ព្យាបាល​ដោយ​ប្រើ​ថ្នាំ ​steroid។