ជំងឺគ្រុនពោះវៀនជាជំងឺឆ្លងម្យ៉ាងដែលបង្កឡើងដោយពពួកបាក់តេរី Salmonella Typhi និង salmonella paratyphi។ ការចម្លងអាចប្រព្រឹត្តទៅតាមការទទួលទានអាហារ និងការបរិភោគទឹកក្នុងចាននិងកែវតែមួយ។ ជំងឺនេះចាប់ផ្តើមដំបូងដោយធ្វើការវិវឌ្ឍន៍នៅ ក្នុងក្រពេញពោះវៀន បន្ទាប់មកទើបរាតត្បាតចូលដល់ក្នុងឈាម។ គ្រុនពោះវៀនអាចបង្កជាគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ ទៅថ្ងៃក្រោយ ប្រសិនបើអ្នកជំងឺមិនបានទទួលការព្យាបាលត្រឹមត្រូវ។ អ្នកជំងឺងាយនឹងលាប់ឡើងវិញណាស់។ ការលាប់ឡើងវិញច្រើនស្តែងឡើងក្នុងអំឡុងខែដំបូង ក្រោយការព្យាបាល។
គេសង្កេតឃើញថាជំងឺនេះ ជាជំងឺរបស់ប្រទេសដែលមានអាកាសធាតុក្តៅហើយ សើម ដូចជាប្រទេសកម្ពុជា និង បណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់ត្រូពិក ហើយជំងឺច្រើននរាតត្បាតខ្លាំងតែនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសដែលមាន លក្ខខណ្ឌអនាម័យមិនគ្រប់គ្រាន់ ដូចនេះហើយបានជាមុននឹងធ្វើដំណើរទៅកាន់បណ្តាប្រទេសនៅតំបន់ដែល មានបញ្ហាអនាម័យចោទខ្លាំង គ្រូពេទ្យតែងណែនាំឲ្យធ្វើការចាក់ថ្នាំវ៉ាក់សាំងជំងឺគ្រុនពោះវៀន។
ជំងឹគ្រុនពោះវៀននេះជាជំងឺឆ្លងតាមរយៈទឹក និង ចំណីអាហារ ក្នុងករណីដែលអ្នកផ្ទុកមេរោគជំងឹនោះ ហើយព្យាបាលពុំបានត្រឹមត្រូវទេនោះមេរោគនោះវានឹងចម្លងទៅអ្នក ដ៍ទៃផ្សេងទៀត ជាពិសេសឆ្លងទៅកាន់ក្រុមគ្រួសារទាំងមូលបាន។ ក្រោយពីមេរោគឆ្លងចូលទៅខ្លួនអ្នកជំងឺនោះវាមានរោគសញ្ញាដូចខាង ក្រោម៖
ទី១-អ្នកជំងឺមានគ្រុនក្តៅ ដែលមានសីតុណ្ហភាពឡើងដល់ ពី ៤០ ទៅ ៤១ អង្សា
ទី២-អ្នកជំងឺឈឺក្បាលគេងមិនលក់
ទី៣-អ្នកជំងឺឈឺក្នុងពោះអាចមានរាគឫទល់លាមក
ទី៤-មិនឃ្លានអាហារ ចង់ក្អួតចង្អោរ
ទី៥-ឈឺចាប់សាច់ដុំនៅក្នុងខ្លួនរបស់អ្នកជំងឺ
តើអ្វីជាការគ្រោះថ្នាក់ទៅថ្ងៃក្រោយនៅពេលអ្នកជំងឺប្រសិនបើមានជំងឺ នេះកើតឡើង ហើយអ្នកជំងឺព្យាបានមិនបានត្រឹមត្រូវតាមក្បួនវេជ្ជសាស្រ្តនោះគឺ អ្នកជំងឺនោះនឹងទទួលគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ ដូចជាអ្នកជំងឺអាចហូរឈាមតាមពោះវៀន អ្នកជំងឺអាចធ្លាយពោះវៀន អាចប៉ះពាល់ទៅដល់ខួរក្បាលអ្នកជំងឺនៅពេលមេរោគវាឡើងទៅដល់ខួរក្បាល។
ចំពោះការព្យាបាលតាមក្បួនវេជ្ជសាស្រ្ត បច្ចុប្បន្ននេះគេព្យាបាលរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ ទៅ ១០ថ្ងៃ ប៉ុណ្ណោះជំងឺនេះអាចជាសះស្បើយហើយ។ នៅពេលដឹងថាមានជំងឺគ្រុនពោះវៀននោះអ្នកជំងឺត្រូវធ្វើការតមអាហារ ដោយបរិភោគចំណីអាហារណាដែលទន់ៗ និង បរិភោគតិចៗ នឹងឱ្យបានច្រើនដង ក្នុង១ថ្ងៃដើម្បីកុំឱ្យប្រដាប់រំលាយអាហារប្រឹងធ្វើការខ្លាំងពេក និងដើម្បីឱ្យសិរីរាង្គដែលរលាកនោះមិនសូវប្រឹងធ្វើការ គឺអាចជួយសម្រាលការធ្វើការនៃពោះវៀន។
បច្ចុប្បន្ននេះវិធីការពារដ៍ត្រឹមត្រូវគឺការរក្សាអនាម័យ “បរិភោគស្អាត រស់នៅស្អាត និងគេងស្អាត” ជាកាយវិការដ៏សំខាន់មួយសំរាប់ទប់ស្កាត់ជំងឺឆ្លងទាំងឡាយ រួមទាំងជំងឺគ្រុនពោះវៀននេះផងដែរ។
ការបរិភោគស្អាតនោះគឺ ទាមទារបរិភោគរបស់ដែលស្អាតនោះគឺជារបស់ដែលយើងយកមករំងាប់មេរោគឱ្យបាន ត្រឹមត្រូវ ដូចជាបន្លែជាដើម យើងកុំបរិភោគ ឆៅគឺត្រូវយក មកចំអិនវាជាមុនសិន។
ការរស់នៅស្អាតនោះគឺនៅបរិស្ថានជុំវិញផ្ទះរបស់យើងនោះយើងត្រូវប្រមូល សម្រាមដុតឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ត្រូវកាប់ឆ្ការកន្លែងឧបទ្រពជុំវិញផ្ទះ និងសំអាតទឹកកខ្វក់នៅជុំវិញផ្ទះជាដើម។
ការគេងស្អាតនោះគឺ ត្រូវគេងក្នុងមុងឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ទាំងអស់នេះជាវិធីបញ្ចៀសបាននូវជំងឺផ្សេងៗទាំងឡាយ។
នៅក្នុងនោះក៍មានវ៉ាក់សំាងសម្រាប់ការពារជំងឺគ្រុនពោះវៀននោះដែរ នៅប្រទេសកម្ពុជាយើងមានវ៉ាក់សាំងសម្រាប់ចាក់ដល់មនុស្សគ្រប់រូប ទាំងប្រុសទាំងស្រីគឺពីក្មេងដែលមានអាយុចាប់ពី ២ ឆ្នាំឡើងទៅ ហើយយើងអាចចាក់វាបាននៅពេលដែលគ្រូពេទ្យពិនិត្យឃើញថាបុគ្គលនោះពុំមាន ជំងឺអ្វីនៅក្នុងខ្លួនគាត់ ដូចជាសង្ស័៍យថាមនុស្សនោះផ្ទុកមេរោគជំងឺគ្រុនពោះវៀនជាដើម ហើយការវាក់សាំងនេះយើងចាក់ម្តងវាអាចការពារជំងឹរនេះបានពី ៣ ឆ្នាំ ទៅ ៥ ឆ្នាំ ៕