នៅពេលផ្នែកជីវសាស្ត្រដំណើរការទៅបែបប្រក្រតី សារធាតុរំអិលតែងតែហូរចេញមកធម្មតាពីរន្ធយោនី ដូចផ្នែកពណ៌ស នៃស៊ុតយ៉ាងដូច្នោះហើយមានក្លិនឆ្អាបបន្តិច ។ នេះហៅថា វត្ថុរាវជីវសាស្ត្រ ដែលផ្សើមយោនីជាអចិន្ត្រៃយ៍ ។ សារធាតុរាវថ្លាដែលហូរចេញមកនេះមានក្លិនឆ្អាបខ្លាំង ឬតិចបរិមាណហូរមកច្រើន ឬតិចក៏អាស្រយ័ទៅដោយបរិមាណនៃអរ័ម៉ូន អេស្ត្រូហ្សេន “Estrogen” ដែលមាននៅក្នុងរូបកាយរបស់ស្ត្រីនោះហើយ ។
ឧទាហរណ៍ : នៅពេលដែលកុមារីនៅមានអាយុតិចនៅឡើយ ហើយប្រដាប់ភេទក៏មិនទាន់លូតលាស់គ្រប់លក្ខណៈ បើពិនិត្យមើលក្នុងរន្ធយោនីរបស់ក្មេងស្រីនោះ ក៏មិនឃើញមានជាតិសំណើម ជាវត្ថុរាវមានពណ៌សថ្លានោះដែរ ។ ដល់មានអាយុគ្រប់ការហើយសំបុកពង (Ovary) ក៏រីកលូតលាស់ ហើយប្រែប្រួលបន្តិចម្តងៗ ជាមួយនឹងការផលិតនូវសារធាតុរំញោចផ្លូវភេទ ធ្វើឲ្យប្រដាប់បន្តពូជ (យោនី) ផលិតចេញមកនូវជាតិរំអិល ដែលហៅថា វត្ថុរាវពណ៌ស ។
អាយុកាន់តែពេញវយ័ (អាចរៀបការបានមានគូស្រករ ឬនិយាយឲ្យចំឈានចូលដល់វយ័បង្កកំណើតបាន ឬមានមត្ថភាពទទួលការរួមរក័បាន) សំបុកពង (Ovary) ក៏មានលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់ ។ ចាប់ពីពេលនោះមក រៀងរាល់ខែតែងតែបញ្ចេញអរ័ម៉ូន “Estrogen” និង “Progesteron” ។ ដោយសារតែហេតុនេះហើយទើបបានជា “ធ្លាក់ស” តែងតែមានការប្រែប្រួលទៅតាមវិវត្តន៍ នៃរដូវប្រចាំខែ (Menstrual cycle) ដែលនាំឲ្យធ្លាក់សនោះ មានមកតិច ឬច្រើន ។ នៅក្នុងវិវត្តន៍ដំបូងប្រចាំខែ (ពេលមកខែ) ពេលដែលបរីមាណអរ័ម៉ូន Estrogen ផលិតបានច្រើន ដោយសារតែមាត់ស្បូនផលិតវត្ថុរាវមកច្រើន ទើបបរិមាណវត្ថុរាវនោះកាន់តែកើនឡើង ដែលនាំឲ្យគេសង្កេតមានជាតិរំអិល ហូរចេញមកកក្លាក់ដូចផ្នែកពណ៌សនៃស៊ុតសត្វ មានសភាពអន្លាយស្អិតៗ ។ ជាពិសេសនៅមុនពេលពងអូវុលធ្លាក់ចុះមកប្រមាណពី ១២-២៤ ម៉ោង សារធាតុរាវនេះក៏ចេះតែហូរចេញមកច្រើនលើសមុន ។ ដោយសារតែដូច្នេះ ហើយទើបស្ត្រីភេទតែងតែទទួលអារម្មណ៍ថា ទ្វារមាសរបស់នាងសើមជោកជានិច្ច ។ ក្រោយពេលអូវុលធ្លាក់មកហើយ បរិមាណអរ័ម៉ូន Progesterone នោះ ក៏កាន់តែកើនឡើងថែមទៀត នៅពេលនោះធ្លាក់សក៏មានទឹកខាប់ ដូចជាទឹកដោះគោស្អិតបន្តិច ។
ក្រៅពីមានសភាពដូចខាងលើនោះ ពេលចាប់ផ្តើមមានគភ៌ហើយនោះ បើធ្វើការធ្ងន់ ឬក្នុងករណីកើតអារម្មណ៍ស្រៀវស្រើបចង់រួមរក័ វត្ថុធាតុរាវហៅថា ធ្លាក់សនោះ ក៏កាន់តែហូរមកច្រើនឡើងថែមទៀត រហូតដល់ពេលខ្លះហូរធ្លាក់មកស្អិតអន្លាយ ដូចប្រេងម៉ាស៊ីន ខាប់មកក្រៅទ្វារមាស ។ ដូច្នេះហើយនៅពេលជីវសាស្ត្រ មានភាពជាប្រក្រតីនោះ ធ្លាក់សអាចមានច្រើន ឬតិច រាវ ឬខាប់ មានការប្រែប្រួលតែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ ហើយបើនិយាយជាមួយវិញ មិនមានបញ្ហាអ្វីដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាព ឬមិនមានជំងឺអ្វីកើតមានឡើយចំពោះស្ត្រីនោះទេ ៕
