រោគរបេង(Tuberculosis-TB)គឺជារោគឆ្លងឬជាមេរោគមួយបានបណ្តាលមកពីមេរោគម្យ៉ាង ដែលចូលទៅក្នុងសួតរបស់អ្នកតាមរយៈការដកដង្ហើម។វាមានមេរោគTBពីរយ៉ាងគឺ ៖របេងឆ្លង និង រោគរបេង ។
របេងឆ្លងជារោគម្យ៉ាង ដែលអ្នកមានរោគរបេងមួយចំនួនតូចរស់នៅរបស់អ្នក ប៉ុន្តែវាមិនទាន់ធ្វើឱ្យអ្នកកើតរបេងនៅឡើយទេត្បិតប្រព័ន្ធធ្វើឱ្យអ្នក សុំារោគក្នុងខ្លួនរបស់អ្នកកំពុងតែរារាំងមេរោគកុំឱ្យបណ្តាលមានបញ្ហា ផ្សេងៗទៀតដែរ។អ្នកតែងស្រួលខ្លួន គឺអ្នកមិនមានឈឺថ្កាត់អ្វីទេ ហើយអ្នកក៍មិនអាចចំឡងមេរោគរបេងទៅអ្នកផ្សេងទៀតដែរ ។ ប្រសិនបើអ្នកមានរបេងឆ្លង ហើយប្រព័ន្ធធ្វើឱ្យអ្នកសុំាមេរោគនៅក្នុងខ្លួនរបស់អ្នកក្លាយជាខ្សោយ នោះរបេងឆ្លងរបស់អ្នកអាចបង្កើតទៅជារោគរបេង ហើយជួនកាលគេហៅថា«គ្មានសកម្មភាព» ឬ«កំពុងដេកលក់»។
រោគរបេង គឺជារោគម្យ៉ាង ដែលអ្នកមានរោគរបេងយ៉ាងច្រើនរស់នៅក្នុងខ្លួនរបស់អ្នកហើយមេរោគនោះ ក៍បណ្តាលឱ្យអ្នកកើតរបេង។តាមធម្មតាអ្នកមិនស្រួលខ្លួនទេជាញឹកញយ អ្នកអាចចម្លងមេរោគរបេងពីអ្នកដ៍ទៃទៀត។ រោគរបេងអាចរកឃើញនៅក្នុងអវយវៈ ជាច្រើននៃខ្លួនប្រាណរបស់អ្នក ប៉ុន្តែតែតាមធម្មតាវាប៉ះពាល់សួតរបស់អ្នក។អការៈ(សញ្ញាសំគាល់រោគ) ជាទូទៅ បំផុតនៃរោគរបេងគឺធ្វើឱ្យអ្នកក្អក គ្រុន មិនឃ្លានអាហារ ស្រកទំងន់ ហិតហៃកំឡាំង បែកញើសពេលយប់ និង អស់កម្លាំងកំហែងណាស់។
ការពិសោធមើលអំពីការឆ្លងជំងឺរបេង នោះអាចធ្វើបានតាមរយៈគ្រូពេទ្យ ឬ ពេទ្យរបស់អ្នក ឬក៍តាមមជ្ឈមណ្ឌលសុខភាព។កាលណាអ្នកបានពិសោធន៍រោគរបេងរបស់អ្នកហើយ អ្នកត្រូវតែវិលទៅជួបគ្រូពេទ្យ ឬពេទ្យរបស់អ្នកវិញ ឬទៅមជ្ឈមណ្ឌលសុខភាពវិញ ក្នុងរយៈពេល ២ ឬ ៣ ថ្ងៃ ដើម្បីឆែកមើលការពិសោធន៍នោះ។ ប្រសិនបើអ្នកមកវិញមកក្រោយពី ៣ថ្ងៃ អ្នកប្រហែលត្រូវពិសោធន៍មើលម្តងទៀត។បើការពិសោធនោះមានលទ្ធផលជាវិជ្ជមាន វាមានសេចក្តីថា អ្នកមានរោគរបេង ហើយគ្រូពេទ្យរបស់អ្នកអាចបង្គាប់ឱ្យគេថតសួតរបស់អ្នកតាម កាំរស្មីអ៊ិចដើម្បីឱ្យប្រាកដថាពិតជាកើតឬមិនកើតរោគរបេងនោះទេ។ សព្វថ្ងៃនេះក៍មានការពិសោធន៍ឈាមមើលរោគរបេងដែរ ។
ប្រសិនបើករណីមានឆ្លងរបេង នោះអ្នកអាចទទួលថ្នាំពេទ្យ ។ ប្រសិបើសិនជាអ្នកកើតរបេងអ្នកត្រូវលេបថ្នាំជាច្រើនមុខចំនួនចំនួនពី ៦ ទៅ ៩ ខែ ទើបរោគរបេងជាសះស្បើយ។
មេរោគរបេងវាឆ្លងរាលដាល ទៅមនុស្សផ្សេងៗទៀតនៅពេលអ្នកណាម្នាក់កើតរោគរបេងសួតហើយក្អក ឬកណ្តាស់បញ្ចេញមេរោគរបេងនោះទៅតាមខ្យល់អាកាស។ មនុស្សដែលរស់នៅជាមួយ ធ្វើការជាមួយ ឬចំណាយពេលយ៉ាងច្រើនជាមួយអ្នកកើតរបេង ជននោះអាចដកដង្ហើមចូលមេរោគ របេងហើយបានឆ្លងរោគរបេង ។ ហើយមេរោគរបេងនេះពុំអាចឆ្លងដោយសារការកាន់ម្ហូបចំណី ឬវត្ថុអ្វីផ្សេងទៀតឡើយ។
មានឱសថដែលរឹងរូសជាមួយមេរោគរបេង គឺបណ្តាលមកពីមេរោគរបេងដែលពុំអាចសម្លាប់បាន ជាមួយនឹងថ្នាំរបេងជាទូទៅ ។បើសិនជាអ្នកមានបញ្ហាឱសថរឹងរូសនឹងរោគរបេង នោះប្រហែលជាត្រូវលេបថ្នាំរេបងជាច្រើនមុខ ឱ្យបានយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន ១២ ខែ ។ អ្នកជំងឺអាចកើតបញ្ហាឱសថរឹងរូសនឹងរោគរបេង ប្រសិនបើជាលេបថ្នាំរបេងឱ្យស្របនឹងសេចក្តីណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យ ឬបើអ្នកឈប់លេបថ្នាំនៅមុនការព្យាបាលរបស់អ្នកបានចប់ ។គ្រូពេទ្យនឹងប្រាប់អ្នកពីពេលវេលាត្រូវឈប់លេបថ្នាំរបេងរបស់អ្នក។
ប្រភេទថ្នាំ BCG ជាថ្នាំចាក់ ការពាររោគរបេង ត្រូវបានចាក់នៅប្រទេសជាច្រើនដែលសម្បូររោគរបេង ថ្នាំនេះវាជួយការពាទារកនិង ក្មេងតូចៗកុំឱ្យកើតរោគរបេង។ថ្នាំ BCG អាចការពារ ក្មេងបានយ៉ាងល្អពី ៥ ទៅ ១០ ឆ្នាំ ហើយជួនកាលវាមិនការពាររោគរបេងបានសោះឡើយ។ថ្នាំនេះកម្របានប្រើនៅ សហរដ្ឋអាមេរិកណាស់ ពីព្រោះមនុស្សដែលបានចាក់ថ្នាំ BCG គង់តែអាចកើតរោគរបេងបានដែរ ។មនុស្សដែលបានចាក់ថ្នាំ BCG លើសពី ១០ កន្លងទៅ ហើយឥឡូវនេះ ការពិសោធន៍មើលរោគរបេងបញ្ជាក់ថាមានរោគនោះ ទំនងជាមានរោគរបេងឆ្លង។
(ក្រសួងសុខភាពសាធារណៈរដ្ឋម៉ាស្សឈូសេដ្ឋផ្នែកខាងបង្ការ និង ទប់ទល់រោគរបេង)